PANCREATITIS (Alvleesklierontsteking)

Informatie over de pancreas en ziektes van de pancreas.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
Jeanne
...VETERINAIR... ....DIABETES..... ...CONSULENT...
...VETERINAIR... ....DIABETES..... ...CONSULENT...
Berichten: 16264
Lid geworden op: 18 sep 2005, 12:33
Locatie: Almelo - Mickey is over de Regenboogbrug maar kreeg ruim 8 jaar Caninsulin.
Contacteer:

PANCREATITIS (Alvleesklierontsteking)

Bericht door Jeanne »

Pancreatitis, een ontsteking van de exocriene pancreas, is een multifactoriële ziekte. De ziekte kan zich klinisch op allerlei manieren manifesteren en ook het ziekteverloop kan zeer verschillen. Pancreatitis komt bij katten vaker voor dan veel dierenartsen denken en kan erg moeilijk te diagnosticeren zijn.

Acute pancreatitis is een plotselinge, terwijl chronische pancreatitis "wordt gekenmerkt door terugkerende of aanhoudende buikpijn met of zonder steatorroe of diabetes mellitus . "

De pancreas (alvleesklier) is een langwerpig afgeplat (vis-vormig) sponsachtige klier die twee belangrijke functies heeft, endocriene en exocriene weefsel en is een 'verbindingsklier'

De exocriene functie is, het synthetiseren van pancreassap en enzymen af te scheiden. Het pancreassap is een alkalische vloeistof, de enzymen helpen bij het verteren van voedsel in de dunne darm.

De endocriene deel van de pancreas is opgebouwd uit ongeveer een miljoen mobiele clusters, genoemd: "eilandjes van Langerhans".
Hormonen geproduceerd in de eilandjes van Langerhans worden direct uitgescheiden in de bloedstroom door (minstens) vijf verschillende soorten cellen, als volgt verdeeld:

Alfa-cellen produceren glucagon (15-20% van het totaal eilandje cellen)
Beta-cellen produceren insuline en amyline (65-80%)
Delta cellen produceren somatostatine (3-10%)
PP-cellen produceren pancreas polypeptide (3-5%)
Epsilon cellen produceren ghreline (<1%)

Omdat de alvleesklier diep in de buik ligt, is het moeilijk voelbaar of er iets aan de hand is met de pancreas en dus vaak pas laat de juiste diagnose gesteld kan worden.
Paasnini schreef:27 Juli 2012: Ik had vandaag via mail contact met drs Ronald van Noort (maag-, lever-, darmspecialist Univ. kliniek Utrecht) ik gaf daarin aan dat het zo jammer is, dat er geen "protocol" is voor het behandelen van pancreatitis. Hij is zo attent geweest zijn aanpak/advies naar mij toe te sturen. Ik hoop van harte dat er ooit weer iemand mee geholpen is.

Therapie bij pancreatitis is inderdaad enorm wisselend, ieder boek heeft zijn eigen schema.
Ik doe meestal
:
*maagzuurremmers (liefst ranitidine, daar is nu een drankje van met frambozensmaak wat beter geaccepteerd wordt door katten dan de standaard suspensie) want de pancreas wordt ook gestimuleerd door het verschijnen van zure maag inhoud in de darm.
*pijnstillers, vnl tramadol alleen geeft dit nogal eens veel kwijlen bij de kat
*vetarme voeding bv Royal Canine Sensitivity Control
*pancreasenzymen door het voer. Niet omdat er gebrek aan enzymen is, maar omdat aanwezigheid van enzymen in de darm ook weer neg. terugkoppeling geeft, waardoor de pancreas rust krijgt.
*bij misselijkheid of braken Cerenia of Metoclopramide
*als patiënt plots veel slechter wordt, kunnen de neutraliserende stoffen die in het bloed de geactiveerde pancreasenzymen wegvangen verbruikt zijn en kan er snel Diffuse Intravasale Stolling ontstaan (vaak dodelijk). Dan zou via een bloedtransfusie de neutraliserende stoffen van de donorkat gegeven kunnen worden.

Hieronder de sites die pancreatitis behandelen:

* IDEXX Vet Lab - nederlands
* Universiteit voor Gezelschapsdieren Utrecht
* Overige engelse medische sites die pancreatitis behandelen
* Medisch Centrum voor Dieren
Gebruikersavatar
Jeanne
...VETERINAIR... ....DIABETES..... ...CONSULENT...
...VETERINAIR... ....DIABETES..... ...CONSULENT...
Berichten: 16264
Lid geworden op: 18 sep 2005, 12:33
Locatie: Almelo - Mickey is over de Regenboogbrug maar kreeg ruim 8 jaar Caninsulin.
Contacteer:

Re: PANCREATITIS (Alvleesklierontsteking)

Bericht door Jeanne »

IDEXX:

* Spec-fPL-test - Elke kat die zich ‘katterig’ lijkt te voelen, is in principe verdacht van pancreatitis.
info_spec_fpl_1008.pdf
* PANCREATITIS BIJ KATTEN - feb. 2009
IDEXX 0209 - pancreatitis bij katten.pdf
* Feline Pancreatitis: Therapeutische mogelijkheden (maart 2009)
IDEXX 0309a pancreatitis behandeling.pdf
* Vergelijking pancreatitis hond vs kat Afbeelding klik een paar keer op het plaatje voor vergroting

* Pancreatitis - Katten zijn geen kleine hondjes (juli 2011)
0711_nl.pdf
* Kat met intermitterend braken, diarree en gewichtsverlies (mei 2011)
0510a.pdf
* Diagnosing & Managing Feline Pancreatitis - roundtable discussion (engels)
roundtable_discussion.pdf
* New Tests for Pancreatitis (engels)
new-tests-for-pancreatitis-clinicianbrief.pdf
* The ABCs of feline pancreatitis (engels)

* Afbeelding filmpje

(naar boven)
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Gebruikersavatar
Jeanne
...VETERINAIR... ....DIABETES..... ...CONSULENT...
...VETERINAIR... ....DIABETES..... ...CONSULENT...
Berichten: 16264
Lid geworden op: 18 sep 2005, 12:33
Locatie: Almelo - Mickey is over de Regenboogbrug maar kreeg ruim 8 jaar Caninsulin.
Contacteer:

Re: PANCREATITIS (Alvleesklierontsteking)

Bericht door Jeanne »

Universiteit voor Gezelschapsdieren Utrecht:

http://www.bc.vet.uu.nl/BCHome/ProjCV/h ... f/hc11.pdf Link werkt helaas niet meer, maar ik heb destijds wel de pdf opgeslagen.

De endocriene pancreas en glucosestofwisseling door Prof. Hans Kooistra van de Universiteit van Utrecht (hoorcollege)
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Gebruikersavatar
Jeanne
...VETERINAIR... ....DIABETES..... ...CONSULENT...
...VETERINAIR... ....DIABETES..... ...CONSULENT...
Berichten: 16264
Lid geworden op: 18 sep 2005, 12:33
Locatie: Almelo - Mickey is over de Regenboogbrug maar kreeg ruim 8 jaar Caninsulin.
Contacteer:

Re: PANCREATITIS (Alvleesklierontsteking)

Bericht door Jeanne »

Gebruikersavatar
Jeanne
...VETERINAIR... ....DIABETES..... ...CONSULENT...
...VETERINAIR... ....DIABETES..... ...CONSULENT...
Berichten: 16264
Lid geworden op: 18 sep 2005, 12:33
Locatie: Almelo - Mickey is over de Regenboogbrug maar kreeg ruim 8 jaar Caninsulin.
Contacteer:

Re: PANCREATITIS (Alvleesklierontsteking)

Bericht door Jeanne »

Medisch Centrum voor Dieren

Alvleesklier-ontsteking of Pancreatitis
De alvleesklier (pancreas) is een plat, dun, langgerekt orgaan. Het ligt langs de dunne darm, vlak achter de maag.

De alvleesklier is sterk doorbloed en heeft een afvoergang, die samen met de afvoergang van de gal (uit de lever) in de dunne darm uitkomt.

[anatomie van de alvleesklier of pancreas bij de kat]
Afbeelding

De alvleesklier ligt direct achter de maag, tegen de darmen aan

De alvleesklier bevat twee belangrijke type cellen.
  • Eén groep cellen (de endocriene pancreas) produceert hormonen (insuline en glucagon) die het suikergehalte van het bloed regelen. Zie suikerziekte hond / kat.
  • De andere groep cellen (exocriene pancreas) produceert verteringsenzymen, die in de dunne darm worden afgegeven om het voedsel te verteren. Als deze enzymen de alvleesklier zelf gaan verteren, noemen we dat een alvleesklierontsteking.
    De internationale naam van een alvleesklierontsteking is pancreatitis.
Symptomen alvleesklierontsteking
De meest voorkomende verschijnselen van pancreatitis zijn
  • braken
  • uitdroging
  • een pijnlijke buik
  • sloomheid
  • koorts
Deze verschijnselen kunnen acuut en hevig zijn, maar ook mild en chronisch:
  • In het ergste geval kan een patiënt met een acute pancreatitis binnen enkele uren aan de complicaties van deze aandoening overlijden.
  • Er zijn ook patiënten die volledig genezen.
  • De problemen kunnen ook veel milder zijn, maar wel steeds terugkomen (chronische pancreatitis).
Bij de ziekte EPI is de alvleesklier verdwenen als gevolg van een langzaam en subtiel verlopende alvleesklierontsteking.

Alvleesklier verteert zichzelf
De enzymen die de alvleesklier produceert, worden bij een gezond dier pas actief in de dunne darm. Als deze enzymen al in de alvleesklier vrij komen, verteren ze de klier zelf. Dit noemen we een alvleesklierontsteking of pancreatitis.

De enzymen die vrijkomen verteren ook het weefsel om de alvleesklier heen. Er ontstaat een lokale buikvliesontsteking en ook de maag, dunne darm en lever kunnen ter plekke aangetast raken.

Een alvleesklierontsteking wordt meestal NIET veroorzaakt door een virus, bacterie of immuunziekte.

Antibiotica, anti-virale middelen en middelen als prednison worden meestal niet voorgeschreven.

Oorzaak pancreatitis
In veel gevallen is de oorzaak van alvleesklierontsteking bij de hond niet te achterhalen, maar mogelijke oorzaken zijn:
  • Vet voedsel en abnormaal voedsel.
  • Vetzucht (obesitas).
  • Leverziekten (hond, kat).
  • Overgeven of diarree.
  • Ziekte van Cushing.
  • Buikoperatie, verwonding van de buik.
  • Tumoren of ontstekingen in de buurt van de pancreas.
  • Gebruik van sommige medicijnen.
Diagnose alvleesklierontsteking.
– bloedonderzoek bij pancreatitis
  • In de meeste gevallen wordt een verdenking op een alvleesklierontsteking uitgesproken na het meten van het pancreas lipase (PLI, spec cPL of fPL, snap cPL of fPL).
    • Een lage PLI zegt dat er geen sprake is van een alvleesklierontsteking.
    • Een verhoogde waarde geeft aan dat er mogelijk sprake is van alvleesklierontsteking. De verhoogde waarde is zeker niet bewijzend! (zie diagnostiek van pancreatitis bij hond en kat)
    • ?Pancreas lipase is vaak verhoogd bij ziekten die goed te behandelen zijn. Aanvullend onderzoek is aan te raden.
  • Lipase en Amylase werden vroeger gebruikt om te onderzoeken op pancreatitis. Deze testen zijn onbetrouwbaarder worden niet meer gebruikt.
– echo bij pancreatitis
  • Bij een verhoogde spec cPL (PLI) waarde is het aan te raden een echo van de buik te maken, om te kijken of de
    • alvleesklier afwijkend is
.
    • oorzaak aan te wijzen is voor de problemen.
  • Een punctie van de alvleesklier kan dan uitwijzen of er sprake is van een ontsteking, tumor, en of er (zeldzaam!) bacteriën aanwezig zijn.
  • Met een echo kunnen ook andere ziekten als een galgang ontsteking, een buikvliesontsteking en problemen aan het maag-darmkanaal worden vastgesteld.
– endoscopie bij pancreatitis
Als de hond al langer overgeeft en/of diarree heeft, is een endoscopie aan te raden. Als de maag of darmontsteking onder controle is, kan de alvleesklier tot rust komen.

Behandeling alvleesklierontsteking
Er zijn geen medicijnen die een alvleesklierontsteking kunnen genezen, dat moet het lichaam vooral zelf doen.

De behandeling bestaat uit
  • Pijnstilling (opiaten en ketamine)
  • Het onderdrukken van de misselijkheid en het braken (Cerenia®).
  • Infusen moeten zorgen dat de hond niet uitdroogt
  • Dwangvoeding moet zorgen voor voldoende energie om te herstellen. Als een hond steeds al zijn eten uitbraakt, moet dit tijdelijk niet meer worden gegeven.
  • Plasmatransfusies kunnen in zeer ernstige gevallen nodig zijn.
Wij raden u aan om alle medicatie die niet strikt noodzakelijk is te stoppen:
  • Antibiotica en prednison zijn meestal niet zinvol.
  • Pijnstillers van het NSAID-type (als metacam, rimadyl, previcox etc) kunnen de situatie verergeren.


Eten bij een alvleesklierontsteking
Als een dier met een alvleesklierontsteking veel overgeeft, is het geven van voeding niet zinvol, en mogelijk schadelijk.
Zodra een hond of kat niet meer overgeeft, is het raadzaam om eten aan te bieden, desnoods te dwangvoeren.

Bij honden is een vetarm en goed verteerbaar dieet aan te raden.

Als er sprake is van chronische maagdarmklachten, kan een ander voedingsadvies worden gegeven.

Prognose
De prognose voor een hond met acute pancreatitis die moet worden opgenomen, is moeilijk te voorspellen. Sommige dieren overleven de acute pancreatitis niet, zelfs niet met de beste zorg.

De prognose van chronische pancreatitis is over het algemeen goed, vooral als alleen met verandering van voer de ontsteking al onder controle is. Uw hond moet wel goed in de gaten worden gehouden of er zich geen complicaties, zoals suikerziekte, voordoen.

(naar boven)
Plaats reactie